Dieta bezglutenowa – wszystko, co musisz o niej wiedzieć.

Dieta bezglutenowa jest ostatnim krzykiem mody, a jej popularność stale rośnie. Chociaż szkodliwość glutenu dla zdrowia nadal budzi kontrowersje, pewnym jest fakt, że wyeliminowanie go z diety ma pozytywny wpływ na kondycje i samopoczucie. Całe szczęście istnieje wiele zdrowych i smacznych produktów naturalnie niezawierających glutenu, więc unikanie go wcale nie jest tak bolesne i pełne wyrzeczeń, jakby się mogło wydawać.

CZYM JEST GLUTEN?

Gluten nie jest niczym innym jak mieszaniną białek roślinnych: gluteniny i gliadyny (to właśnie ona wywołuje szkodliwe efekty). Znajduje się w ziarnach najpopularniejszych zbóż: w pszenicy, jęczmieniu, życie, owsie i orkiszu. Dzięki swojej kleistości i ciągliwości gluten ma szerokie zastosowanie w przemyśle piekarniczym. Wypieki z jego zawartością są pulchne, odpowiednio rosną w procesie pieczenia, nie kruszą się i dłużej zachowują świeżość. Z tego samego powodu dodaje się go do wędlin, sosów, lodów, słodyczy, napojów, a nawet suszonych owoców.

NIETOLERANCJA GLUTENU

Najcięższy stan nietolerancji glutenu to choroba zwana celiakią. Jest spowodowana autoimmunologiczną reakcją organizmu na spożywanie białek gliadyny. Celiakia może doprowadzić do uszkodzeń kosmków jelitowych, niedoboru substancji odżywczych, problemów trawiennych i innych poważnych schorzeń. Niestety wiele osób z celiakią nie zdaje sobie sprawy z choroby, ponieważ symptomy często są niejasne i trudne do diagnozy.

Nie tylko chorzy na celiakię nie tolerują glutenu. Osoby z lżejszą nietolerancją zauważają u siebie biegunkę, bóle brzucha, głowy, trądzik, wzdęcia, zmęczenie, depresję oraz tycie.

Dieta bezglutenowa okazała się także korzystną dla osób ze schizofrenią, autyzmem i bezładem móżdżkowym.

BEZGLUTENOWE WYZWANIE

Celem diety bezglutenowej jest całkowite wyeliminowanie z diety produktów zawierających to białko. Może być to problematyczne, ponieważ gluten dodawany jest praktycznie wszędzie; nie tylko do wypieków, ale też mięs, sosów, przypraw, napojów i słodyczy. Aby uniknąć niespodzianek osoba chcąca przejść na dietę powinna przyjąć nawyk czytania listy składników. Może się okazać, że z dnia na dzień będzie musiała zrezygnować z większości kupowanych dotychczas produktów, ponieważ nawet śladowe ilości glutenu wywołują niechciane skutki. Aby upewnić się, że ta dieta jest właściwa, najlepszym sposobem jest wykonanie specjalnego testu na nietolerancje pokarmową.  

CZEGO UNIKAĆ W DIECIE BEZGLUTENOWEJ?

Jeśli zdecydowałeś się przejść na dietę bezglutenową musisz zrezygnować z takich produktów, jak: pszenica (pod każdą postacią), orkisz, żyto, jęczmień, kamut, mąka durum, kasza manna, a także chleb, makarony, płatki śniadaniowe, ciasta, ciastka, krakersy, kiełbasy (zawierające gluten), sosy (szczególnie te gotowe), piwa.

Pamiętaj, że gluten może występować w każdym przetworzonym produkcie, również w lekach i suplementach. Należy zawsze czytać listę składników na opakowaniu.

BEZPIECZNE PRODUKTY ŻYWIENIOWE

Mimo powyższych ograniczeń, nadal zostaje wiele smacznych i pożywnych produktów, które naturalnie są wolne od glutenu. Są to między innymi mięsa, ryby, owoce morza (wszystko bez panierki!), jajka, nabiał, warzywa, owoce, rośliny strączkowe i bulwiaste, orzechy, zdrowe tłuszcze (oliwa, olej z awokado, masło, olej kokosowy), ziarna bezglutenowe (komosa ryżowa, ryż, kukurydza, len, proso, sorgo, tapioka, gryka, maranta, amarant).

PRZETWORZONA ŻYWNOŚĆ BEZGLUTENOWA

W odpowiedzi na zainteresowanie dietą bezglutenową na rynku pojawia się coraz więcej przetworzonych produktów niezawierających glutenu. Na sklepowych półkach można znaleźć już bezglutenowy chleb, makaron, ciasta i ciastka, słodycze. Warto jednak pamiętać, że przetwory te robione są z użyciem cukru i sztucznie „udoskonalonych” ziaren. Tak powstałe produkty to puste kalorie, których spożycie prowadzi do gwałtownego podwyższenia poziomu cukru we krwi. Aby otrzymać optymalne wyniki zdrowotne najlepiej unikać tego typu jedzenia i skupić się na artykułach spożywczych naturalnie niezawierających glutenu.

NAPOJE

Będąc na diecie bezglutenowej wskazane jest picie wody i herbat, dopuszczalna jest również kawa. Co prawda soki owocowe nie zawierają glutenu, należy jednak zredukować ich ilość do minimum ze względu na wysoką zawartość cukru. Większość win i mocnych alkoholi jest wolna od glutenu; wyjątek stanowią piwa.

SUKCES Z DIETĄ BEZGLUTENOWĄ

Chociaż dieta bezglutenowa z pewnością wymaga pewnych wyrzeczeń, jej efekty są tego warte. Ułatwieniem są książki o tej tematyce, jednak najprostszym rozwiązaniem jest udanie się do dietetyka, który ułoży zbilansowaną i opartą na indywidualnych potrzebach organizmu dietę.