Nietolerancja pokarmowa – objawy i sposób diagnozy

NIETOLERANCJA POKARMOWA

Nietolerancja pokarmowa to jakakolwiek negatywna reakcja organizmu na pokarm, w której udział bierze układ odpornościowy lecz nie jest on wyraźnie określony. Bardzo często zlecone przez lekarzy testy punktowe i inne testy badające poziom przeciwciał IgE (tzw. reakcje natychmiastowe) są negatywne. Nie znaczy to wcale że problemu nie ma. Z badań wynika że nietolerancje natychmiastowe dotykają tylko od 5 do 8% populacji. Natomiast nietolerancje opóźnione, o których zaraz sobie opowiemy, dotyka coraz większa ilość populacji. Obecnie szacunki sięgają do 60 do 80%. To bardzo duża ilość. Praktycznie w naszym otoczeniu trudno znaleźć osobę która na coś nie cierpi. Bardzo często jednocześnie nie zdaje sobie sprawy że problemy, które ją dotykają zależą przede wszystkim od tego co znajduje się na talerzu.

Reakcje opóźnione na składniki pokarmowe

Reakcje opóźnione (jak sama nazwa wskazuje) związane z nietolerancją pokarmową są odroczone w czasie (od 45 minut do nawet 7 dni po spożyciu pokarmu). Pokarmy, które uruchamiają nietolerancję pokarmową to pokarmy, które stanowią często składnik wielu potraw. Ciężko jest więc samodzielnie zdiagnozować co powoduje dolegliwość, jeśli posiłek składa się z 15 składników. Bardzo trudno wykonać diagnostykę poprzez obserwację jeśli związek między symptomem, a danym pokarmem, odroczony jest w czasie nawet do 7 dni.

Symptomy nietolerancji pokarmowej

Nietolerancja pokarmowa objawia się podstępnie: na początku jej symptomy są bardzo słabe. Dopiero z wiekiem przybierają na sile. Stąd trudno postawić diagnozę. Pacjenci często są przekonani, że skoro całe życie coś spożywali to na pewno nie mogą mieć z tym problemu. Nietolerancja pokarmowa nasila się z upływem lat. Staje się chroniczna. Osoba nią dotknięta zaczyna negatywnie reagować na coraz większą liczbę pokarmów.

Eliminacyjna szkodliwych pokarmów z diety

Nietolerancja słabnie, gdy szkodliwy pokarm zostaje wyeliminowany z diety na odpowiednio długi czas (od kilku do kilkunastu miesięcy – w zależności od nasilenia reakcji). Co więcej, eliminacja szkodliwych pokarmów na długi czas zwiększa odporność na alergeny niepokarmowe, np. pyłki, substancje chemiczne. Jednak skłonność do negatywnej reakcji na dany pokarm pozostaje na całe życie, szczególnie u dorosłych. Symptomy nietolerancji pokarmowej nie są stałe. Czasami pojawiają się, a czasami ich nie ma, różne jest też ich nasilenie. Zadziwiającym zjawiskiem towarzyszącym nietolerancji pokarmowej jest fakt, że u 50% osób nią dotkniętych występuje łaknienie na pokarmy, które powodują problem zdrowotny. Ich spożycie przynosi tym osobom dobre samopoczucie, a ich eliminacja – efekt odstawienny.

nietolerancja

Objawy nietolerancji pokarmowej

Najczęstszymi, choć niejedynymi symptomami nietolerancji pokarmowej są: ból głowy, migrena, zmęczenie, depresja, niepokój, nadpobudliwość (u dzieci), nawracające afty (zapalenie w jamie ustnej), bóle mięśni, wymioty, nudności, wrzody żołądka, wrzody dwunastnicy, biegunka, zespół drażliwego jelita, zatwardzenie, wzdęcia, choroba Leśniowskiego i Crohna, bóle stawów, reumatoidalne zapalenie stawów, obrzęk nóg, łysienie, łysienie plackowate. Jak również wszystkie choroby ze spektrum autoimmunoagresji. Choroby psychiczne: lęki, depresje, autyzm, schizofrenia. Praktycznie, nietolerancją pokarmowa może dotyczyć dowolnego organu lub układu w organizmie.

Alergia utajona w nadwadze i otyłości

Ciągłe spożywanie produktów alergizujących prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego. Podstawowym czynnikiem zapalnym jest TNF-α (czynnik martwicy nowotworu), który uniemożliwia przekształcenie spożytego cukru w energię, a zamienia go w tłuszcz. Ilość tego czynnika jest tym większa, im większa jest masa ciała. Duże ilości czynnika TNF-α prowadzą do zmniejszenia zdolności wychwytywania insuliny przez receptory. W konsekwencji prowadzi to do insulinooporności. Ilość insuliny we krwi początkowo rośnie. Dla organizmu jest to sygnałem do zaprzestania produkcji. Prowadzi to z kolei do zmniejszonej produkcji glukozy w wątrobie, a tym samym słabszego jej transportu do tkanek. W takiej sytuacji cukier nie jest traktowany jako źródło energii i przekształcany jest w tkankę tłuszczową. Z kolej nadmierna ilość tłuszczu może doprowadzić do zniszczenia komórek trzustki, odpowiedzialnych za produkcje insuliny. Konsekwencją tych działań jest ciągłe przybieranie na wadze oraz dalsze zwiększanie ilości czynnika TNF-α. Przewlekły stan zapalny uszkadza receptory wiążące się z leptyną (hormonem sytości). Ta niewrażliwość receptorów prowadzi do zwiększenia uczucia ciągłego głodu i całkowitego braku kontroli nad ciągłym wzrostem masy ciała. Nawet w sytuacji kiedy ilości spożywanych kalorii podległa dokładnym wyliczeniom a pacjent pomimo konsekwentnym stosowaniu zaleceń dietetycznych nie jest w stanie wprowadzić organizm w proces spalania tkanki tłuszczowej.

Testy na wykrycie nietolerancji pokarmowej

Jeśli od dłuższego czasu nie potrafisz uporać się z nadmiarem kilogramów, chcesz odzyskać energię i dobre samopoczucie, chcesz wspomóc swój organizm w walce z chorobami (zwłaszcza ze spektrum chorób autoimmunologicznych), jeśli chcesz aby jedzenie sprawiało Ci radość (bez uciążliwych wzdęć, zatwardzeń czy biegunek) – wykonaj test na Nietolerancje Pokarmową w Poradnia Dietetycznej JASMED i zastosuj się do zaleceń jakie otrzymasz od naszego dietetyka klinicznego.